Ο Όμηρος αναφέρει την πόλη ανάμεσα στις Βοιωτικές πόλεις που συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο, με την ονομασία Γραία, ενώ υπήρχαν και οι ονομασίες Ποιμανδρία και Ποιμανδρίς, που οφείλονται στον μυθικό ιδρυτή της Ποίμανδρο, ήρωα του Τρωικού Πολέμου. Ο Στράβων τοποθετεί την Γραία στην περιοχή του Ωρωπού κοντά στο Αμφιαράειο. Ο Παυσανίας αναφέρει πως το όνομα Τανάγρα οφειλόταν στην κόρη του Ασωπού, την Τανάγρα την οποία νυμφεύτηκε ο Ποίμανδρος, ενώ η ονομασία Γραία είχε αποδοθεί στην πόλη λόγω της μεγάλης ηλικίας της . Η Τανάγρα κατά την περίοδο της ακμής της ήλεγχε μεγάλη περιοχή που απλωνόταν από την θέση του σημερινού ομώνυμου οικισμού μέχρι την περιοχή του Ωρωπού. Επίνειο της πόλης στον Ευβοϊκό κόλπο ήταν το Δήλιο, που βρισκόταν στην περιοχή του σημερινού οικισμού Δήλεσι.
Στην Τανάγρα άκμασε και η αγγειοπλαστική και η κεραμική τέχνη, όπως και η κηροπλαστική. Σε διάφορες εποχές γύρω από την κλασική ανάγονται οι περίφημες Ταναγραίες κόρες ή απλώς «Ταναγραίες», που είναι μικρά πήλινα αγαλματίδια γυναικείων μορφών. Στην πόλη αναφέρεται ότι υπήρχαν ιερά του Διονύσου, της Θέμιδος, της Αφροδίτης, του Απόλλωνος, του Κριοφόρου Ερμού και του Ερμού του Προμάχου.
Πληροφορίες από Βικιπαίδεια
