ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ ΠΛΑΤΩΝΟΣ (μάθημα 9ον και 10ον)

10 ΑΠΡ 2017 ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ ΠΛΑΤΩΝΟΣ (μάθημα 9ον καί 10ον) Ομιλήτρια Άννα Χ. Μαρκοπούλου

Συνοπτική παρουσίαση 9ου μαθήματος

Το σημείο συνάντησης μεταξύ τραγωδίας και κωμωδίας είναι ο “Έλεος”, που σημαίνει τους απεχθείς λόγους ή τις απεχθείς πράξεις. Με αυτήν την έννοια, οι “βωμολοχίες”, χαρακτηριστικό στοιχείο της κωμωδίας, συνδέονται με τον “Έλεον” της τραγωδίας, εφόσον σημαίνουν τους απεχθείς λόγους, που παραπέμπουν σε απεχθείς πράξεις. Είναι ακριβώς μέσω αυτής της “απεχθείας” που επιτυγχάνεται η “κάθαρσις” της ψυχής του θεατού, προκειμένου αυτός να μπορέσει να διακρίνει μεταξύ των “αγαθών” και των “φαύλων” πράξεων. Την ίδια ακριβώς λειτουργία επιτελεί και ο “Φόβος”, ομηρική λέξις που σημαίνει “τρέπομαι σε φυγή στον πόλεμο”. Με αυτήν την έννοια, η “κάθαρσις” της ψυχής του θεατού επιτυγχάνεται, όπως προαναφέραμε, μέσω του “Ελέου” και του συνακόλουθου “Φόβου”, δηλαδή της εσωτερικής “φυγής” και της απόστασης που αισθάνεται ο θεατής για τα απεχθή δρώμενα. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πλάτων ομολογεί στο “Συμπόσιον” ότι ο καλός τραγωδοποιός είναι ταυτοχρόνως και κωμωδοποιός. Οι κοινές ρίζες μεταξύ της τραγωδίας και της κωμωδίας εντοπίζονται στον Όμηρο, ο οποίος, έτσι όπως μας παραδίδει ο Αριστοτέλης στην “Ποιητική” του, είναι ο πρώτος που συνέγραψε και τραγωδίες και κωμωδίες. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, ο “Mύθος” είναι η “ψυχή” της τραγωδίας, αντίληψη που ανιχνεύεται στον “Φαίδωνα” του Πλάτωνος, σύμφωνα με τον οποίο ο “αληθής ποιητής” ποιεί “Μύθους” και όχι “Λόγους”. Τέλος, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η τραγωδία θα πρέπει να είναι η μίμησις μιας “τελείας” πράξεως, αντίληψη που ανιχνεύεται, για πρώτη φορά, στον “Φαίδρο” του Πλάτωνος.

Συνοπτική παρουσίαση 10ου μαθήματος

Ο Απολλόδωρος θυμάται ανεπιτήδευτα ότι ο ίδιος και οι φίλοι του είναι “άθλιοι”, εκτός από τον Σωκράτη. Με αυτήν την έννοια, κατέχει την ικανότητα της διακρίσεως μεταξύ των ανθρωπίνων ψυχών που οφείλουν να επιτελέσουν πολλούς άθλους ακόμη σε πολλές μελλοντικές ενσαρκώσεις, και της δαιμονίας ψυχής του Σωκράτους, ο οποίος, επειδή έχει ολοκληρώσει τον κύκλο των ενσάρκων βίων του, δεν οφείλει να πραγματοποιήσει πλέον κανέναν άθλο. Επίσης, ο Απολλόδωρος διακρίνει μεταξύ των φιλοσόφων ψυχών που συνεχώς ζητούν να μάθουν, επειδή έχουν επίγνωση της “πενίας” των γνώσεών τους και της σοφής ψυχής του Σωκράτους, ο οποίος έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της “ζητήσεως” και της “ευρέσεως” και ευρίσκεται πλέον στον μακάριο χώρο της “σοφίας”. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Απολλόδωρος εμφορείται από την πρώτη ιερή μανία, δηλαδή από την “Μαντική Μανία” του Απόλλωνος και είναι έτοιμος να την δωρίσει στους “εταίρους” του. Ο Απολλόδωρος είναι “Μάντης”, εφόσον διακατέχεται από την μανία της ζητήσεως των αφανών και των αδήλων όντων του νοητού κόσμου και, συνεπώς, έχει την δύναμη της υπερβάσεως του ορατού, αισθητού κόσμου και της οράσεως του αοράτου, νοητού κόσμου. Με αυτήν την έννοια, ο “οργισμένος” Απολλόδωρος του αισθητού κόσμου είναι αυτός που ασκεί φιλοσοφικό “έλεγχο” στον εαυτό του και στους φίλους του, προκειμένου να κατακτήσουν το “Γνώθι Σαυτόν”. Σε ένα δεύτερο, εσωτερικό επίπεδο, ο Απολλόδωρος συμβολίζει τον “Ηνίοχο-Νου”, που προσπαθεί να “ελέγξει” και να “χαλιναγωγήσει” τις άλογες ορμές του “Μέλανος ίππου”, δηλαδή του “επιθυμητικού μέρους” της ψυχής.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.